هوش مصنوعی قادر به شنود مکالمات تلفنی از فاصله ۳ متری است
تحقیقات جدید نشان میدهد که فناوری هوش مصنوعی میتواند با تحلیل لرزشهای ظریف گوشیهای همراه، مکالمات کاربران را از راه دور شنود کند. پژوهشگران دانشگاه پناستیت با ترکیب رادار موج میلیمتری و سیستمهای پیشرفته تشخیص گفتار، روشی ابداع کردهاند که قادر است گفتگوهای تلفنی را تا فاصله حدود ۳ متر ضبط و با دقت نزدیک به ۶۰ درصد به متن تبدیل کند.
چگونگی عملکرد این فناوری
در این روش، از یک حسگر رادار موج میلیمتری (همان فناوری مورد استفاده در خودروهای خودران و شبکههای ۵G) برای تشخیص ارتعاشات بسیار کوچک ناشی از بلندگوی گوشی استفاده میشود. این لرزشها که معمولاً توسط کاربران نادیده گرفته میشوند، حاوی الگوهای صوتی قابل پردازش هستند. سپس، یک مدل هوش مصنوعی مبتنی بر سیستم تشخیص گفتار «ویسپر» (Whisper) این دادهها را تحلیل و به متن تبدیل میکند.
برای افزایش دقت، محققان از تکنیک یادگیری ماشینی به نام «انطباق کمرتبه» (Low-Rank Adaptation) استفاده کردند که تنها نیاز به بازآموزی ۱٪ از پارامترهای مدل اصلی داشت. این بهینهسازی باعث شد سیستم بتواند گفتار را از دادههای پرنویز راداری با دقت بالاتری تشخیص دهد.
پیشرفت نسبت به تحقیقات قبلی
در سال ۲۰۲۲، یک پژوهش مشابه تنها توانسته بود ۱۰ کلمه از پیش تعیینشده را با دقت ۸۳٪ شناسایی کند. اما در این مطالعه جدید، سیستم قادر است مکالمات پیوسته را با دامنه واژگانی تا ۱۰,۰۰۰ کلمه پردازش کند. اگرچه دقت آن هنوز بهطور کامل مطلوب نیست، حتی شناسایی بخشی از کلمات کلیدی میتواند خطرات امنیتی جدی ایجاد کند.
مقایسه با لبخوانی و خطرات امنیتی
این فناوری از نظر عملکرد شبیه به لبخوانی است که در آن تنها ۳۰ تا ۴۰٪ از کلمات بهدرستی تشخیص داده میشوند، اما با کمک زمینه مکالمه، اطلاعات بیشتری استخراج میشود. سوریودای باساک، نویسنده اصلی این تحقیق، هشدار میدهد که حتی با دقت محدود، این سیستم میتواند در کنار اطلاعات جانبی برای استنباط محتوای مکالمات حساس استفاده شود.
هشدار به کاربران و تلاش برای افزایش امنیت
این پژوهش با حمایت بنیاد ملی علوم آمریکا انجام شده و هدف آن افزایش آگاهی عمومی درباره تهدیدات احتمالی فناوریهای نوظهور است. محققان تأکید میکنند که این یافتهها نشان میدهند چگونه پیشرفتهای هوش مصنوعی و رادارهای حساس میتوانند حریم خصوصی را تحت تأثیر قرار دهند. آنها در حال کار روی راهکارهای دفاعی برای مقابله با چنین روشهای شنودی هستند.
با رشد سریع فناوریهای مبتنی بر هوش مصنوعی، این تحقیق یادآوری میکند که حتی کوچکترین ارتعاشات دستگاههای هوشمند ممکن است به ابزاری برای نقض حریم شخصی تبدیل شوند. کاربران باید در تماسهای حساس احتیاط بیشتری به خرج دهند.